มะแฟน
-
มะแฟน
-
แฟนส้ม ส้มแป้น ค้อลิง มะแทน กะโปกหมา กะตีบ มะแฟน
-
Protium serratum (Wall. ex Colebr.) Engl.
-
BURSERACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
-
เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดกลาง ลำต้นมีความสูงได้ประมาณ 10-30 เมตร เรือนยอดค่อนข้างทึบ เป็นพุ่มกลมในช่วงบน ลำต้นค่อนข้างเปลาตรง โคนต้นเป็นพูพอน เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาล แตกเป็นสะเก็ดโต ๆ
-
ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ แต่ละแขนงมีใบย่อยประมาณ 3-11 ใบ ติดตรงข้ามกันเป็นคู่ ๆ ยกเว้นใบยอดช่อจะเป็นใบเดี่ยว ลักษณะของใบย่อยเป็นรูปรียาว หรือรูปแกมขอบขนาน ปลายใบหยักคอดเป็นติ่งแหลม โคนใบกลมมนหรือเบี้ยว ส่วนขอบใบอ่อนหยักเป็นฟันเลื่อย ส่วนใบแก่มักเรียบหรือเป็นคลื่นห่าง ๆ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 3-5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 6-13 เซนติเมตร เนื้อใบหนา ใบอ่อนมีขนขึ้นประปราย
-
ออกดอกเป็นช่อ บริเวณซอกใบและปลายกิ่ง ในแต่ละช่อจะมีทั้งดอกสมบูรณ์เพศและดอกแยกเพศ ลักษณะของดอกมีกลีบดอกและกลีบรองกลีบดอกอย่างละ 5 กลีบ โคนกลีบรองกลีบดอกติดกันเป็นรูปถ้วยตื้น ๆ ปลายแยกออกเป็นแฉกเล็ก ๆ 5 แฉก ส่วนกลีบดอกมี 5 กลีบ มีขนด้านนอก ดอกเป็นสีขาว สีเขียวอ่อน หรือสีเหลืองอ่อน
-
เมล็ดค่อนข้างกลม แข็ง
-
ผลมีลักษณะค่อนข้างกลมมน มีร่องแบ่งเป็นพูประมาณ 2-4 พู ผลมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1-2 เซนติเมตร เปลือกผลเป็นสีแดง สีเขียว สีเหลือง เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีแดง พอแก่แล้วเป็นสีดำ ภายในผลมีเนื้อนุ่มสีขาวและมีเมล็ด ออกผลในช่วงประมาณเดือนมีนาคมถึงเดือนกรกฎาคม
-
แก้พิษซาง พิษตานซอง ถอนพิษผิดสำแดง แก้ไข้ กระทุ้งพิษไข้หัว ไข้เหนือ แก้ร้อนในกระหายน้ำ รักษาแผลในปาก