th
en
ch
ส้มป่อย
-
ส้มป่อย
-
ส้มพอดี ส้มคอน ส้มขอน ไม้ส้มป่อย แผละป่อย
-
Acacia concinna (Willd.) DC.
-
FABACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
-
เป็นไม้ยืนต้น หรือไม้พุ่มรอเลื้อย สูง 3-6 เมตร แต่ไม่มีมือเกาะ เถามีเนื้อแข็งขนาดใหญ่ เปลือกลำต้นเป็นสีน้ำตาล เถาอ่อนเป็นสีน้ำตาลแดง มีขนกำมะหยี่หรือขนสั้นหนานุ่ม ตามลำต้นและกิ่งก้านมีหนามแหลมสั้น มีขนหูใบรูปหัวใจ
-
ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น ออกเรียงสลับ ช่อใบย่อยมีประมาณ 5-10 คู่ ส่วนช่อย่อยมีประมาณ 10-35 คู่ ต่อช่อ ใบย่อยเรียงตรงข้าม ไม่มีก้านใบย่อย ใบย่อยเป็นรูปขอบขนานขนาดเล็ก ปลายใบมนหรือแหลม ที่ปลายเป็นติ่งหนามแหลมอ่อนโค้ง โคนใบมนหรือตัด ขอบใบหนาเรียบ
-
ดอกออกเป็นช่อกระจุกทรงกลม ออกบริเวณปลายกิ่งหรือตามซอกใบข้างลำต้น ประมาณ 1-3 ช่อต่อข้อ และมีดอก 35-45 ดอกต่อช่อ มีขนนุ่มหนาแน่น โคนสอบเรียว สีแดง มีขนกระจายอยู่ทั่วไป ดอกย่อยมีขนาดเล็กอัดกันแน่นอยู่เป็นแกนดอก กลีบดอกเป็นหลอดสีขาวนวล กลีบเลี้ยงและกลีบดอกมีอย่างละ 5 กลีบ ออกดอกช่วงเดือนมกราคม-พฤษภาคม
-
เมล็ดเป็นรูปทรงแบนรี สีดำผิวมัน
-
ออกเป็นฝัก ฝักเป็นรูปขอบขนาน แบนยาว ผิวฝักเป็นลอนคลื่นเป็นข้อ ๆ ตามเมล็ด ปลายฝักมีหางแหลม สันฝักหนา ผิวฝักขรุขระหรือย่นมากเมื่อแห้ง ฝักอ่อนเปลือกเป็นสีเขียวอมแดง เมื่อแก่แล้วฝักจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเข้มหรือสีน้ำตาลดำ แต่ละฝักมีเมล็ด 5-12 เมล็ด ติดผลช่วงเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม
-
ใบมีรสเปรี้ยว ฝาดเล็กน้อย ใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาฟอกโลหิต ดอกช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย ลดไขมัน ลดความอ้วน แก้โรคตา เปลือกมีรสเปรี้ยวเผ็ดเร่า ช่วยทำให้เจริญอาหาร แก้ซางเด็ก เปลือกต้น เป็นยาแก้กระษัย ราก แก้ไข้
