th
en
ch
ชะมวง
-
ชะมวง
-
ส้มป้อง มะป่อง หมากโมก มวงส้ม กะมวง มวง ส้มมวง ยอดมวง ส้มม่วง ส้มโมง ส้มป่อง
-
Garcinia cowa Roxb. ex Choisy
-
CLUSIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
-
เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ไม่ผลัดใบ เรือนยอดเป็นทรงพุ่มรูปกรวยคว่ำทรงสูง สูงประมาณ 5-10 เมตร ลำต้นเกลี้ยงและแตกกิ่งใบตอนบนของลำต้น กิ่งย่อยผิวเรียบ เปลือกลำต้นเป็นสีดำน้ำตาลขรุขระ แตกเป็นสะเก็ด เปลือกด้านในสีชมพูถึงแดง มีน้ำยางสีเหลืองขุ่นไหลเยิ้มออกจากเปลือกต้น
-
ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียบสลับตรงข้ามกัน ใบเป็นรูปรีแกมใบหอกหรือแกมขอบขนาน โคนใบสอบแหลม ปลายใบป้านหรือแหลมเล็กน้อย ขอบใบเรียบ ใบอ่อนเป็นสีเขียวอ่อนหรือเขียวอมสีม่วงแดง ส่วนใบแก่เป็นสีเขียวเข้ม บริเวณปลายกิ่งมักแตกเป็น 1-3 ยอด หลังใบเรียบลื่นเป็นมัน ท้องใบเรียบ เนื้อใบค่อนข้างหนาและเปราะ
-
ดอกเป็นแบบแยกเพศอยู่กันคนละต้น ดอกออกตามซอกใบและตามกิ่ง ดอกตัวผู้จะออกตามกิ่งเป็นกระจุก มีดอกย่อยประมาณ 3-8 ดอก ดอกมีเกสรตัวผู้จำนวนมากเรียงกันเป็นรูปสี่เหลี่ยม ส่วนกลีบดอกเป็นสีเหลืองนวลและมีกลิ่นหอม ส่วนดอกตัวเมียจะออกเป็นดอกเดี่ยวตามปลายกิ่ง มีเกสรตัวผู้เทียมเรียงอยู่รอบรังไข่
-
เมล็ดเป็นรูปรี หนา เรียงตัวกันเป็นวงรอบผล
-
ผลเป็นรูปทรงกลม แป้น ผิวผลเรียบเป็นมัน ขนาดประมาณ 2.5-6 เซนติเมตร ผลอ่อนเป็นสีเขียว เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองถึงส้มหม่น และตามผลมีร่องตื้น ๆ ประมาณ 5-8 ร่อง ด้านบนปลายบุ๋มและมีชั้นกลีบเลี้ยงประมาณ 4-8 แฉกติดอยู่ เนื้อหนา สีเหลือง ภายในผลมีเมล็ดขนาดใหญ่ประมาณ 4-6 เมล็ด ผลสุกมีรสเปรี้ยว
-
ช่วยฟอกโลหิต รักษาธาตุพิการ เป็นยาแก้ไข้ ตัวร้อน ถอนพิษไข้ แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ไอ แก้เสมหะ เป็นยาระบาย ช่วยย่อยอาหาร
